Bombarda mobilna z XV wieku - Mantua Model 802

Nieuniknionym następstwem wynalezienia prochu przez Chińczyków było zbudowanie bombardy (przedtem były inne urządzenia miotające takie jak trebusze, katapulty i t.p.). Pierwsze europejskie bombardy to były krótkie lufy składające się z kutych listew ciasno połączonych pierścieniami. Potem odlewano lufy bombard ze spiżu. Pierwsze pociski to kule kamienne, potem ołowiane. Kalibry różne. Donośność 200 -600 m. Największa bombarda/armata to (nigdy nie używana) Car Puszka kaliber 900 mm z 1586 roku, która obecnie stoi na dziedzińcu Kremla. Używano ich głównie do burzenia murów obronnych miast. Były Uzbrajano w nie również galery na Morzu Śródziemnym. W Polsce bombardy zostały po raz pierwszy użyte z miernym skutkiem przez Krzyżaków w bitwie pod Grunwaldem, co można było zobaczyć w filmie A.Forda „Krzyżacy”. Ze względu na skomplikowaną obsługę szybkostrzelność była bardzo niska. Ocenia się, że w 1410 roku Krzyżacy posiadali około 100 bombard o kalibrze od 120 do 500 mm. Inną słynną bombardą była „Szalona Małgośka” (De Duelle Griet) z Burgundii z XV wieku z lufą o długości 5 m, kaliber 640 mm strzelająca pociskami o masie 300 kg. Można ją oglądać na rynku w Gandawie. Oryginalną krzyżacką bombardę można oglądać na zamku w Kwidzynie.