Modelarstwo szkutnicze jest najstarszą gałęzią modelarstwa na świecie. Do połowy XX wieku zarezerwowane było wyłącznie dla biegłych rzemieślników którzy z kawałka drewna potrafili wyczarować wspaniały model żaglowca. Wraz z rozwojem technologii modelarstwo szkutnicze znacznie się spopularyzowało. Gotowe akcesoria modelarskie i elementy wycinane laserowo z drewna sprawiły, że już teraz każdy może samodzielnie zbudować model, którego jakość dorównuje mistrzom szkutnictwa.
Pierwszy model żaglowca do sklejania może być początkiem pięknej przygody nie tylko z modelarstwem szkutniczym, ale także historią morską świata i technikami budowy okrętów.Zanim przejdziemy jednak do budowy statków z drewna i decyzji o budowie pierwszego modelu żaglowca, warto zadać sobie kilka pytań:1. Jakie mamy doświadczenie modelarskie względnie „majsterkowie”?2. Czy wyposażenie naszego warsztatu jest odpowiednie?
Pierwsze pytanie budzi najwięcej obaw. Niepotrzebnie. Zestawy do budowy modeli żaglowców w większości zostały przygotowane tak, aby osoba dorosła nie mająca styczności z tego typu hobby poradziła sobie z budową wymarzonego modelu. Pudełko z modelem zawiera wszelkie materiały drewniane, takie jak wycięty laserowo szkielet, listewki i akcesoria modelarskie składające się z takich drobiazgów jak kotwice, szalupy, koła sterowe itd.Jeśli mamy już jakieś doświadczenie majsterkowie, np. sklejaliśmy modele kartonowe, to można już brać pod uwagę modele bardziej skomplikowane, niż zestawy do budowy modeli szalup czy jednomasztowych żaglówek. Warunkiem istotnym przy wyborze zestawu jest zwrócenie uwagi na instrukcję do budowy żaglowca załączoną przez producenta. Modele do sklejania zawierają instrukcje, które możemy podzielić na takie które mają specjalny zeszyt ze zdjęciami budowy modelu oraz zwykłe, czarno - białe instrukcje graficzne wyrysowane w oparciu o kolejne kroki. Instrukcje tego drugiego rodzaju są mniej czytelne i przeznaczone raczej dla modelarzy, którzy pewne doświadczenie w modelarstwie szkutniczym już posiadają. Warto zwrócić także uwagę na nowość w świecie modelarstwa szkutniczego – relacje z budowy modeli firmy OcCre na kanale YouTube. Jest to niewątpliwie spore ułatwienie dla osób planujących budowę pierwszego modelu.
Modelarstwo szkutnicze kojarzy się z warsztatem bogato wyposażonym w liczne i specjalistyczne narzędzia modelarskie. To kolejny mit. Dzięki przygotowaniu zestawów do samodzielnej budowy można zredukować swój warsztat do zaledwie kilku narzędzi. Profesjonalną stocznie modelarską zastąpi kawałek sklejki i kilka śrubek. Do wyginania listewek wcale nie potrzeba specjalistycznej giętarki. Zwykle na początek wystarczy domowe żelazko lub czajnik z parą. A czym zastąpić gwoździarkę powszechnie używaną w modelarstwie szkutniczym ? Niewielkim młotkiem. W takim razie jakie narzędzia modelarskie są niezbędne do wykonania pierwszego modelu drewnianego ?Na pewno potrzebna będzie niewielka piła do cięcia listewek. Bez tego nie ruszymy z budową. Kolejną pulą narzędzi będą te które przeznaczone są do ścierania drewna takie jak klocki szlifierskie i różne gradacje papierów ściernych oraz pilniki igiełkowe. Warto przygotować sobie niewielki młotek do wbijania gwoździ. Kolejne narzędzia już zapewne mamy. bo należą do nich nożyczki i pędzle czy klipsy biurowe w roli ścisków. Oprócz narzędzi będą potrzebne jeszcze inne dodatkowe akcesoria takie jak kleje czy lakiery do drewna, które bez problemu dostaniemy w każdym sklepie modelarskim.
Już wiemy z jakim zadaniem będziemy się mierzyć, więc kilka słów o tym, które modele żaglowców warto wziąć pod uwagę na początek. Jest wiele zestawów które spełniają kryteria. Na początek warto wybrać mniejszy model z jednym – dwoma masztami i niewielką liczbą artylerii. Zaznaczyć tutaj trzeba, że mniejszy nie oznacza mniej atrakcyjny! Prawidłowo wykonany niewielki, jednomasztowy kuter pościgowy z XVIII wieku będzie się lepiej prezentował niż niedopracowany i źle wykonany okręt liniowy z trzema pokładami dział.
Przyjmijmy więc, że idealnym modelem dla dorosłej osoby która nie miała styczności z modelarstwem będzie jednomasztowy żaglowiec lub szalupa. Ważne, aby do zestawu dołączona była kolorowa instrukcja w oparciu o zdjęcia. Świetnym wyborem na początek mogą okazać się łodzie wikingów i inne średniowieczne karawele np. z wyprawy Kolumba do Indii. Statki te charakteryzowały się raczej prostą budową i skąpym olinowaniem.W tym miejscu warto wspomnieć także o pierwszych modelach dla dzieci.
Większość producentów modeli drewnianych posiada w ofercie także modele do sklejania dla najmłodszych modelarzy. Część zestawów jest na tyle uproszczone że 14-15 latkowie powinni sobie z nimi poradzić. W tym przypadku odpada montaż kadłuba w układzie wręgowym. Modele żaglowców dla najmłodszych zostały przygotowane w oparciu o gotowy kadłub z litego drewna. Odpada więc cały montaż listewek na owrężu, co w przypadku młodych i początkujących modelarzy jest sporym ułatwieniem oraz stanowi zachętę do budowy własnego modelu żaglowca.