Diorama Husky (Sycylia 1943) - JSC 060

Na początku 1943 roku dowództwo alianckie zdecydowało o przeprowadzeniu inwazji na Sycylię przed główną inwazją na same Włochy. Nadano tej operacji miano Husky. Inwazja nastąpiła w lipcu 1943. Wzięło w niej udział 160000 żołnierzy, 600 czołgów i 1800 dział. Wojska Osi (Włochy i Niemcy) liczyły 270000 żołnierzy. Lądowanie odbyło się na południową i wschodnią część Sycylii. Szybko zajęto Syrakuzy, Vizzini i Augustę. Ciekawostką jest, że znaczną pomoc aliantom okazała miejscowa mafia. Amerykanie wcześniej zapewnili sobie tę pomoc uzgadniając to z szefem mafii w USA Luckym Luciano. Jednym ze skutków zwycięskiej kampanii był zamach stanu w Rzymie, pozbawienie władzy Mussoliniego i wystąpienie Włoch z wojny. Jednym ze statków transportowych wojska i sprzętu w czasie inwazji był polski MS Batory. Zbudowany w stoczni włoskiej Monfalcone w dziewiczy rejs do Gdyni wyruszył w 1936 roku.Pierwszym kapitanem był Eustachy Borkowski, barwna postać. Znał kilkanaście języków, koneser koniaku i oryginalnej celebry na statku. Na przykład chrzcił na Batorym bizony podarowane przez Polonię. Początek wojny zastał Batorego w Kanadzie. Udał się do Anglii. Pierwszą misją statku miała być ewakuacja polskich i brytyjskich żołnierzy z Francji. I tu miał miejsce jedyny wstydliwy epizod w historii statku: załoga zbuntowała się obawiając się storpedowania lub zbombardowania w tej akcji. Załoga została aresztowana, kapitan zmieniony i Batory wykonał to zadanie jak również następne: brał udział w walkach o Narwik, transportował do Kanady skarby brytyjskiego Banku Imperialnego, wawelskie arrasy i inne polskie cenne zabytki, był środkiem transportu dla wojska unikając U-bootów i bombowców. Zyskał miano Lucky Ship. Po wojnie znany jako polski transatlantyk. Zakończył służbę w 1970. Do 1971 na nabrzeżu w Gdyni pełnił rolę hotelu, po czym został sprzedany na złom do Hongkongu.